بادگیر در سیستم های تهویه مطبوع کشور ایران یک کدام از پیشتازان این صنعت بوده است . بادگیر , یک شیوه ابداعی ایرانی برای تولید فضای خنک در درون منازل گرم کویری است .
این دستگاه تهویه مطبوع , سال های درازی از روزگاران دور , فضای معاش مردمان کشور‌ایران را قابل تحمل نموده است . بادگیرها غالبا برجک‌های کوچکی به‌صورت چهارضلعی یا این که چندضلعی‌های منظم‌اند که ساختار مثلث در آن‌ها اصلا دیده نمیشود . بادگیر ساخته شده شده‌است از برجکی نسبتاً مرتفع تر از جاهای دیگر منزل در روی بام منزل قرار دارند . عموما بادگیرها بر روی جزء خانه‌های کویری به اسم حوض‌خانه سازه می‌شده‌اند .
حوض‌خانه به صورت فضای رابط در میان ایوان منزل و اتاق‌های تابستانی است ; فی مابین این محیط , آبگینه کوچکی بود و عامل نام‌گذاری این محیط هم بجهت وجود این آبگینه دربین این اطراف است . بادگیرها دقیقا بر بالای این آبگینه قرار دارا‌هستند , اما از روش شکاف‌های مو جود بر روی بادگیرها جریان هوا را به روی آب آبگینه سوق دهی می کنند . بادگیرها عموما از آجر و گل ساخته می‌شده‌اند و برای سفت بودن آن ها برعلیه وزش باد از تیرهای چوبی در ساختمان به کار گیری می‌شده است . بادگیر به‌صورت دکوری با آجرهای نقش‌دار مرتب می‌شده .
در طول روزگار فاطمیان بادگیرها جزیی از نمای شهرها شده بودند , زیرا ابن یونس ستاره‌شناس در رابطه جهت درست روزنِ آن‌ها دعوا کرده است . به متن عبداللطیف بغدادی هزینه ساختمان بادگیرهای وسیع و مرتب در طول وی تا ۵۰۰ دینار می‌رسیده است . در ظاهر کهن‌ترین مثال این مدل بادگیر که در قاهره به‌جای ما‌نده , بادگیر دیوار قبله مسجدالصالح طلائع است در هزار و یک‌شب به بادهنج اشاره شده و علاءالدین غُزولی ادیب هم جزو جُنگ خویش موسوم به مطالع البُدور را به بادهنج در شعر و نثر اختصاص داده است , در مصر تازه این وسیله به طور معمول «ملقف» که در ترجمه ( گیرنده باد ) مضمون می دهد نام‌گزاری شده‌است .
ویلیس کریر سیستم سرمایش گازی را در سال ۱۹۰۲ میلادی ابداع کرد .
تهویه مطبوع شاخه‌ای از تاسیسات در مهندسی مکانیک میباشد که با اعتنا به همت و کاربری سیستم‌های گوناگون دراین باره , دارنده تنوع بالایی میباشد که سیستم سرمایش گازی یک کدام از این سیستم‌ها میباشد و امروزه دارنده هوا داران متعددی است .
کولرهای گازی به طور معمول در یک سری جور ساخته می شوند .
کولرهای یک تکه یا این که پنجره‌ای
کولرهای دو تکه ( اسپلیت )
کولرهای پرتابل ( قابل حمل )
کولرهای ایستاده
کولرهای سقفی یا این که کاستی
کولرهای داکتی یا این که کانالی
کولرهای تعدادی شعبه یا این که مولتی
کولرهای دوتکه
کولرهای دوتکه یا این که اسپلیت‌ها از دو واحد منقطع ساخته میگردند , یونیت خارجی دربرگیرنده کمپرسور و کندانسور است که در بیرون از ساختمان نصب می شود و یونیت داخلی که واحد تبخیر ( اواپراتور ) در آن جای‌دارد در باطن ساختمان جای می گیرد . یونیت فرنگی و یونیت یا این که پنل داخلی بوسیله دو لوله مسی یا این که آلومینیومی به همدیگر دارای ارتباط می‌باشند . لولهٔ باریکتر گاز سرد را از یونیت بالا به یونیت داخلی منتقل میکند و لوله قطور خیس کار خروج و انتقال گاز گرم را به یونیت و کمپرسور بالا به عهده داراست .
نسل تازه کولرهای گازی یا این که اسپلیت‌ها , کولرهای اینورتر هست , که امکان دارد مردمان به کولرهای گازی اینورتر کولرهای گازی کم مصرف هم بگویند . اینورتر یا این که مبدل برق دستگاه الکترونیکی است که جریان متناوب را به جریان بدون واسطه تبدیل مینماید . جریان متناوب تبدیل شده می توانند بر پایه ی نیاز در هر ولتاژ و فرکانسی باشد که به وسیله ترانسفورماتورهای مطلوب و مدارها در دست گرفتن میشود .
ساختار کمپرسور یا این که به عبارتی قلب تپنده سیستم تهویه مطبوع یا این که سیستم سرمایش گازی های سابق به طوری است که پس از هم‌دما شدن محفظه با دمایی که شما برای خنک کننده گازی تهیه و تنظیم کرده‌اید موتور یا این که کمپرسور خنک کننده گازی کاملاً خاموش و در انتظار خواهد ماند تا مجدد از روش دستور مادربرد به کارگیری شود که همین شروع دوباره سبب مصرف جریان بالایی از برق است .
خنک کننده گازی پرتابل
خنک کننده گازی پرتابل یا این که قابل حمل , در ظرفیت‌های ذیل ساخته میشود و دارنده موقعیت گرمایش هم میباشد . این جور سیستم سرمایش گازی دارنده ریموت در اختیار گرفتن است و به جهت صورت آن , برای فضاهای کوچک اجاره‌ای یا این که به کار گیری موقت استعمال میگردد . تمام بخش‌های متفاوت سیستم سرمایش گازی اعم از کندانسور , اواپراتور و… در یک گروه جا گرفته‌اند و در وضعیت سرمایش , گرمای موتور از روش لوله خرطومی پشت دستگاه به خارج انتقال پیدا مینماید .
سیستم سرمایش گازی ایستاده
سیستم سرمایش گازی ایستاده خلاف پرتابل دو تکه است بدین مفهوم دارنده واحد فرنگی و داخلی هستند . پنل داخلی آن ها در درون قرار می گیرد می بایست دقت داشت که پنل داخلی را نمی توان نظیر پرتابل حمل و جابجا کرد ولی پنل فرنگی بایستی در فضای خارج نصب گردد .
خنک کننده گازی پنجره‌ای
کولرگازی پنجره‌ای مشتمل بر کندانسوری است که در انتهای این اتاقک و در سمت خارج است و یک رشته کندانسور در پشت آن است که هوا از روش آن دمیده می شود و به حذف گرما از کندانسور امداد می نماید .
آزمایش
تفاوت کولرهای آبی و گازی در چیست؟
کولرهای آبی با تبخیر رطوبت و تبدیل گرمای محسوس محفظه به گرمای نهان , دمای فضا را کاهش می دهند اما شالوده کار سیستم سرمایش گازی به‌این شکل است که , وجود مبرد با دمای زیر در لوله‌های اواپراتور ( یونیت داخلی ) و مکش هوای گرم دور و اطراف به وسیله فن و گذر این هوا از فی مابین لوله‌های اواپراتور منجر سرمایش هوای محفظه می گردد و گرمای دفع شده دور و بر بوسیله مبرد جذب شده و این گرما طی سیکلی از کندانسور به محفظه بیرون دفع میشود . طبق پیش‌بینی‌ها نقل شده متاسفانه در بخش اعظم شهر های سرزمین ما در ۱۰ الی ۲۰ سال آتی در گیر چالش شدید کم‌آبی خواهند شد .
مسلما این معضل یک کدام از سخت‌ترین دوران‌های معاش درین مرزوبوم را رقم خواهد زد چون نه فقط هزینه تصفیه و انتقال آب زیاد بسیار است , بلکه بخشها مرکزی کشور ایران از هر طرف با منابع آب مسافت متعددی دارا هستند . هر سیستم سرمایش آبی بسته به گنجایش آن به صورت میانگین در میان ۳۰ تا ۴۵ لیتر آب در ساعت مصرف می کند . به بیانی بی آلایش , واحدی مسکونی با مساحت ۱۵۰ تا ۱۷۰ متر با سیستم سرمایش 7000 CFM تقریباً ۸۰۰ لیتر آب را در طی شبانه‌روز تبخیر مینماید . به همین جهت است که کولرهای گازی امروزه هواداران متعددی پیدا کرده‌اند .
سیستم سرمایش گازی در صنعت تهویه و تبرید از مقام خاصی شامل است . چون :
تخت گاز از گرمای فضا می‌کاهد و در واقع تهویه مطبوع را نتیجه ها میکند , چون نیز رطوبت , نیز دما را کاهش میدهد و نیز با داشتن غربال ذرات آویزان در هوا را با غربال خویش از هوای اتاق انقطاع می نماید .
برخلاف کولرهای آبی , رطوبت را ارتقا نمی‌دهد . یعنی تهویه مطبوع را نتیجه ها نمیکند . خنک کننده گازی از این جهت برای محیط‌های شرجی دوچندان مطلوب است .
مصرف انرژی خنک کننده گازی بیش تر از سیستم سرمایش آبی است .
سیستم سرمایش گازی در واقع یک موتور گرمایی می باشد که گرما را از محفظه سرد به اطراف گرمتر یا این که خارج انتقال می دهد ; اما خنک کننده ابی یا این که خنک کننده تبخیری گرمای محفظه را به آب که ناچار به تبخیر می شود در کابین سیستم سرمایش انتقال میدهد .
در محیطی که سیستم سرمایش گازی نصب می شود مکان بایستی ایزوله باشد با محفظه خارج ; البته در سیستم سرمایش ابی محیط ایزوله مفهوم ندارد زیرا سیستم سرمایش ابی می بایست در محفظه خارج نصب باشد · چرخه انتقال گرما در بعضی کولرهای گازی قادر است معکوس شود و از آن میتوان بعنوان سیستم گرمایش هم بهره مند شد ; اما در خنک کننده ابی این قابلیت نیست .
رویکرد های کاهش هزینه برق مصرفی در کولرگازی
با رعایت یک سری نکته معمولی میتوان صرفه جویی قابل توجهی در مصرف برق در فصل‌تابستان انجام اعطا کرد .
شیوه های کاهش هزینه برق مصرفی در کولرگازی :
۱ – در فصل تابستان خوبتر است سکو خنک کننده گازی خویش را دربین ۲۲ تا ۲۴ تهیه و تنظیم نماییم تا شایسته ترین همت را داشته باشد , این کار قدمت کولرگازی را ارتقا داده و سبب می شود وقتی که دمای اتاق دراین محدوده دما قرار گیرد , موتور به حالت خود کار بر روی رشته کار نماید .
۲ – موتور سیستم سرمایش گازی را در مسیر باد و ترجیحا در سایه نصب کنیم , این کار به جهت کاهش فشار بر خنک کننده گازی سبب ارتقاء بازدهی آن و کاهش مصرف برق می شود .
۳ – برای به کار گیری با صرفه از دستگاه می بایست از اتلاف انرژی آن خودداری کرد و بدین شکل که با بستن درب ها و پنجره ها از هدر رفتن سرمای ساخت شده , خودداری کنیم .
۴ – موتور خنک کننده گازی را در فضای گشوده و در محلی نصب کنیم که هوای خروجی آن به راحتی تخلیه شود .
۵ – در طول به کار گیری از سیستم سرمایش گازی هر هفته یک توشه فیلترهای پانل داخلی را درآورده و بعداز شستشو و کم آب کردن , مجددا در محل خویش در اختیار بگذاریم , این کار منجر ارتقا توان پرتاب باد سیستم سرمایش گازی و ایجاد سرمایش مناسب و کاهش مصرف برق میگردد .
۶ – واحد بیرونی سیستم سرمایش گازی و اواپراتور پانل داخلی هر سال یک توشه بوسیله مرکز ها خدمت شستشو و منزه شده و سعی دستگاه و همینطور اندازه گاز آن سنجیده شود .
